We krijgen regelmatig de vraag of een plug-in thuisbatterij rendabel is. Wanneer we het hebben over een plug-in thuisbatterij, hebben we het over een stekker batterij die je via het stopcontact kan laden en ontladen. Het zijn meestal batterijen met een capaciteit van tussen de 1 kWh tot 6 kWh en afhankelijk van het merk nog verder uit te breiden naar een hogere capaciteit. Het grote voordeel is een eenvoudige installatie zonder technische kennis of tussenkomst van een installateur. Maar is zo’n kleine plug & play thuisbatterij ook rendabel na verloop van tijd?
Hoe werkt een plug-in thuisbatterij?
Het verschilt per plug-in thuisbatterij welke mogelijkheden er zijn om de batterij op te laden:
- Zonnepanelen
- Op het dak (externe omvormer)
- Direct aangesloten op de thuisbatterij
- Dynamische energietarieven op basis van de day ahead prijzen. Je laadt de thuisbatterij op tijdens lage energietarieven en ontlaadt de batterij als de prijs hoog is die dag (niet te verwarren met handelen op de onbalansmarkt)
- Tijdschema
- Handmatig
Salderingsregeling stopt in 2027
Wanneer je zonnepanelen meer elektriciteit opwekken dan je op dat moment verbruikt, wordt het overschot automatisch teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Deze teruggeleverde stroom wordt verrekend met de elektriciteit die je op andere momenten van het net afneemt. Dit proces heet salderen. Hierdoor betaal je alleen voor het netto aantal kilowattuur dat je hebt verbruikt, wat resulteert in een lagere energierekening.
Vanaf 1 januari 2027 stopt de salderingsregeling en ontvang je een vergoeding voor de teruggeleverde stroom. Vanaf dat moment wordt een plug-in thuisbatterij eigenlijk pas echt interessant naar onze mening, omdat je een kleinere vergoeding zal krijgen over wat je teruglevert naar het energienet. Het wordt dus interessanter om opgewekte stroom van je zonnepanelen zelf te gebruiken in plaats van terug te leveren aan het energienet.
Houd bij je berekening ook rekening met het interne salderen van je slimme meter.
Terugleverboete
Tegelijkertijd zijn energieleveranciers een vergoeding gaan vragen voor het terugleveren van energie, de zogenaamde terugleverboete. Hierdoor wordt het verminderen van de stroom die je teruglevert weer interessanter bij een hoge terugleverboete.
Rekening houden met energieverlies bij laden en ontladen
Bij het gebruik van een plug-in thuisbatterij is het belangrijk om rekening te houden met energieverlies dat optreedt tijdens het laden en ontladen. Dit verlies, ook wel round-trip-efficiency (RTE) genoemd, varieert afhankelijk van de kwaliteit van de batterij en de omvormer. Bij hoogwaardige thuisbatterijen kan het rendement oplopen tot 95%, wat betekent dat ongeveer 5% van de energie verloren gaat aan eigen verbruik van de thuisbatterij. Bij minder efficiënte systemen kan dit verlies hoger zijn. Daarnaast treedt er extra energieverlies op bij de omzetting van gelijkstroom (DC) naar wisselstroom (AC) en omgekeerd, aangezien huishoudelijke apparaten op wisselstroom werken, terwijl de batterijen gelijkstroom opslaan. Elke omzetting tussen gelijkstroom en wisselstroom brengt een efficiëntieverlies met zich mee, wat de totale energie-efficiëntie van de plug-in thuisbatterij beïnvloedt. Het is daarom essentieel om bij de aanschaf van een plug-in thuisbatterij te letten op zowel het rendement van de thuisbatterij als de efficiëntie van de omvormer om zo efficiënt mogelijk met de opgewekte energie om te gaan.
Thuisbatterij volledig laden en ontladen, wel of niet verstandig?
Het volledig opladen en ontladen van LiFePO4-batterijen is bij de meeste thuisbatterijen mogelijk, maar om de levensduur te optimaliseren, is het slim om te ontladen tot maximaal 10 % of 20 % van de batterijcapaciteit over is. Dit betekent dat je de batterij niet volledig leegmaakt voordat je deze weer oplaadt. Door het laden en ontladen te limiteren, verminder je de belasting op de batterijcellen, wat bijdraagt aan een langere levensduur en betere prestaties.
Ook een voor langere tijd volledig opgeladen batterij is niet aan te raden als we kijken naar het optimaliseren van de levensduur van de batterij. Voor het kalibreren van een LiFePO4-batterij is het verstandig om deze om de zoveel tijd volledig op te laden en ook regelmatig tot onder de 20% te ontladen. Dit proces helpt bij het balanceren van de individuele cellen binnen de batterij, waardoor de nauwkeurigheid van de ‘State of Charge’ (SOC) metingen wordt verbeterd en de algehele prestaties en levensduur van de batterij worden geoptimaliseerd.
Soms heeft de plug-in thuisbatterij een ingebouwde functie die er voor zorgt dat deze periodiek tot 100 % wordt opgeladen. Bij de Zendure thuisbatterij hebben we dit al een keer meegemaakt en werd van het energienet op een willekeurig moment opgeladen tot 100 % voor het kalibreren van de batterij. We gaan nog na hoe andere thuisbatterijen hiermee omgaan.
Plug-in thuisbatterij rendabel of niet?
Zolang de salderingsregeling er nog is zien we maar weinig scenario’s waarbij een plug-in thuisbatterij binnen een redelijke termijn terug te verdienen is, tenzij je met hele hoge terugleververgoedingen te maken hebt.
- Thuisbatterij terugverdienen met een dynamisch energiecontract?
Met een plug-in thuisbatterij zou je de plug-in thuisbatterij kunnen opladen op momenten dat de prijs laag is. Je kan vervolgens ontladen op basis van stroomvraag van je apparaten als de prijs hoog is of terugleveren aan het energienet om er aan te verdienen. O.a. HomeWizard is van mening dat de prijsverschillen op een dag te laag zijn om op deze manier een thuisbatterij rendabel te maken. We wachten nog even af, wat de komende maanden de ervaringen zijn van andere gebruikers die de thuisbatterij met enkel een dynamisch energiecontract gebruiken. Belangrijk is dat je bij de berekening goed rekening houdt met de energieverliezen die er optreden. - Thuisbatterij terugverdienen met zonnepanelen?
Zolang de salderingsregeling nog van toepassing is tot 2026, is het verstandig om net zoveel stroom terug te leveren als je verbruikt. Dit wordt via de salderingsregeling verrekent met de stroom die je van het energienet verbruikt hebt. Alles wat je daarboven teruglevert krijg je bij de meeste energieleveranciers een lage vergoeding over. Voor de terugverdientijd zou je ook nog de terugleverboete mee kunnen nemen in de berekening, om te bepalen of een plug-in thuisbatterij voor jou rendabel is.
Plug-in thuisbatterij moet zich nog bewijzen
Net als de normale thuisbatterij moet ook de plug-in thuisbatterij zich vooral nog bewijzen qua rendabiliteit. Waar je bij de normale thuisbatterij vooral hoort over rendabiliteit op basis van handelen op de onbalansmarkt, zal je het bij de plug-in thuisbatterij vooral moeten hebben van day-ahead prijzen (dynamisch energietarief) en het opladen op basis van de overtollige opbrengst van je zonnepanelen. Hetgeen pas echt interessant wordt als de salderingsregeling wordt afgeschaft.
Ook bij de normale thuisbatterij is er nog veel onzekerheid over de terugverdientijd, omdat men verwacht dat zodra er meer thuisbatterijen worden geïnstalleerd het handelen op de onbalansmarkt in de toekomst minder rendement op zal leveren.
Omdat de eerste plug-in thuisbatterijen in Nederland pas sinds januari 2025 ongeveer geleverd zijn is het nog even wachten op de eerste berekeningen van wat het nou precies oplevert zo’n thuisbatterij. Voorlopig zien we dan ook dat de plug-in thuisbatterij vooral besteld wordt uit een soort hobbymatige interesse en door mensen die hun opgewekte energie zoveel mogelijk zelf willen benutten. Een andere reden kan zijn dat je een back-up in huis wilt hebben voor stroomuitval, het verschilt per thuisbatterij of de batterij hiervoor geschikt is.
Lees ook: